حق حبس زوجه چیست / شرایط حق حبس زوجه / نکات کاربردی و ساده

حق حبس زن

از آن‌جایی که بلافاصله پس از ازدواج، زن مالک مهریه می‌شود بنابراین بعد از عقد ازدواج حق مطالبه‌ی آنرا خواهد داشت و تا زمانیکه شوهر مهریه را پرداخت نکرده او هم می‌تواند از انجام وظایف زناشویی‌اش خودداری کند. به این حق زن، «حق حبس» گفته می‌شود. هدف قانونگذار از قائل شدن حق حبس در ازدواج، حمایت از حق زن برای دریافت مهریه‌اش است که مبنای فقهی و شرعی دارد.

شرایط استفاده از حق حبس توسط زوجه

1. مهریه باید حال باشد تا زن بتواند از حق حبس استفاده کند. یعنی نباید مدتی برای پرداخت مهریه تعیین شده باشد. اگر مهریه مدت‌دار باشد تا رسیدن موعدی که برای پرداخت مشخص شده، زن نمی‌تواند آن را مطالبه کند و از حق حبس استفاده کند. منتها اگر شوهر درخواست انجام وظایف زناشویی را از زن نکند تا اینکه موعد پرداخت مهریه برسد، زن در این‌جا هم می‌تواند از حق حبس استفاده کند.
2. طبق ماده ۱۰۸۶ قانون مدنی، زن نباید قبل از گرفتن مهریه، رابطه‌ی زناشویی برقرار کرده باشد. اگر زن قبل از گرفتن مهریه، به اختیار و اراده خود با همسرش رابطه برقرار کرده باشد، حق حبس او از بین می‌رود و دیگر نمی‌تواند از انجام وظایف زناشویی، امتناع و از حق حبس استفاده کند.

رابطه اعسار شوهر و حق حبس

در صورتی که شوهر اعلام کند که از پرداخت مهریه ناتوان است دادگاه به او مهلت می‌دهد تا بتواند مبلغ مهریه را به همسرش پرداخت کند و یا حکم میدهد که این مبلغ در اقساط مشخصی پرداخت گردد. به موجب رای وحدت رویه هیات عمومی دیوان عالی کشور که در حکم قانون و لازم الاجراست، اقساطی شدن مهریه باعث از بین رفتن حق حبس زن نمی‌شود و زن می‌تواند تا پرداخت آخرین قسط مهریه توسط همسرش، از برقراری ارتباط با او خودداری کند.(استفاده از حق حبس)

اعمال حق حبس زوجه چه آثاری دارد ؟

زمانی که زوجه از حق حبس خود استفاده می کند امتیازهای زیر برای وی حاصل می شود:

1. زوجه را نمی توان ملزم به تمکین خاص و ایفای سایر وظایف زناشویی کرد.
2.  در صورت تقسیط پرداخت مهریه حق حبس زوجه تا پایان دریافت تمامی اقساط به قوت خود باقی می ماند.
3. زوجه مستحق نفقه خواهد بود. ( زن استفاده کننده از حق حبس علی رغم اینکه تمکین نمی کند اما مستحق دریافت نفقه از شوهر است و اگر شوهر از پرداخت نفقه استنکاف کند از موجبات طلاق زوجه خواهد بود.)
4. در صورت خودداری زوج از پرداخت نفقه، زوجه حق شکایت کیفری از زوج خواهد داشت. همچنین مطابق ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده و تبصره آن، هرکس با داشتن توانایی مالی، نفقه‌ی همسر خود را درصورتیکه او وظایف زناشویی را انجام دهد یا اینکه حق حبس خود را اعمال کرده باشد، ندهد، دادگاه او را به بیش از شش ماه تا دو سال حبس می‌تواند محکوم نماید.