اختصاصی ، موسسه حقوقی داد و مهر قانون مدار ، در سالهای اخیر حجم تقاضای افراد زیادی از جامعه، به هر دلیل، برای کاهش سن شناسنامهشان بیشتر از قبل شده است. به موجب ماده واحده قانون حفظ اعتبار اسناد سجلی و جلوگیری از تزلزل آنها، مصوب 1367 مجلس شورای اسلامی، تغییر تاریخ تولد اشخاص ممنوع است. تنها اجازه قانونی در خصوص تغییر سن در شناسنامه افراد، در تبصره همین ماده قانونی مشخص شده است.
قانون حفظ واعتبار اسنادسجلی
قانون حفظ و اعتبار اسناد سجلی و جلوگیری از تزلزل آنها مصوب مجلس شورای اسلامی به شماره 576-ق مورخ 17/11/1367 به شرح زیر ارائه شده است:
تبصره – صاحب شناسنامه تنها یک بار در طول عمر و درصورتیکه اختلاف سن واقعی با سن مندرج در اسناد سجلی به تشخیص کمیسیونی مرکب از فرماندار یا بخشدار ، رئیس اداره ثبت احوال محل و پزشک منتخب مدیرعامل سازمان بهداری استان و رئیس شورای اسلامی شهر و یا بخش محل صدور شناسنامه وبا عضویت و ریاست قاضی دادگاه صالحه محل تشکیل می گردد بیش از5سال باشد می تواند سن خود را اصلاح نماید.
این درخواست هم میتواند در جهت افزایش و هم کاهش سن باشد. برای مثال، متقاضی میتواند مدعی شود که سن او درشناسنامه 40 سال است، ولی سن واقعی او 34 سال یا 46 سال است. در هرحال، این اختلاف سن نباید کمتر از پنج سال باشد.
چه مرجعی صالح برای رسیدگی به تغییر سن شناسنامه است ؟
اگر متقاضی مدعی شود اختلاف سن واقعی او با سن مندرج در شناسنامهاش بیشتر از پنج سال است، باید به کمیسیونی موسوم به کمیسیون تشخیص سن، مستقر در ثبت احوال محل صدور شناسنامهاش رجوع کند.
بنابراین، صاحب شناسنامه تنها یکبار در طول عمر و در صورتیکه اختلاف سن واقعی با سن مندرج در اسناد سجلی به تشخیص کمیسیون مربوطه، بیش از پنج سال باشد، میتواند سن خود را اصلاح کند.
همچنین در این درخواست چه برای کاهش و چه برای افزایش سن، هرگونه دلیل محکمه پسند از قبیل برگ ولادت، اشتباهات ماموران ثبت احوال و… را میتوان به عنوان دلیل ارائه کرد.
در اغلب موارد، دادگاهها و کمیسیون مقرر جهت احراز سن واقعی شخص، نسبت به کسب نظر پزشکی قانونی یا پزشک معتمد اقدام لازم را به عمل میآورد. از جمله این موارد، آزمایش سنجش تراکم استخوان فرد متقاضی است.
چه اشخاصی می توانند درخواست دهند ؟
هر یک از اشخاص زیر که خواهان اصلاح تاریخ تولد خود می باشند می توانند با مراجعه به اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه خود اقدام نمایند .
1- اشخاص 18 سال به بالا .
2- اشخاص کمتر از 18 سال که دارای حکم رشد باشند .
3- پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه خود جهت فرزندان کمتر از 18 سال .
قیم و وصی برای افراد تحت سرپرستی خود با ارائه مدارک مستند که سمت او احراز شده باشد .
مدارک مورد نیاز
1 – درخواست کتبی صاحب سند یا ولی قانونی در برگ مخصوص (فرم شماره 8).
2 – ارائه اصل شناسنامه عکسدار و تصویر آن .
3- یک قطعه عکس جدید .
4- اصل و تصویر حکم رشد برای اشخاص کمتر از 18 سال که شخصا” مراجعه می‌نمایند .
5- اصل تصویر مدارک مربوط به قیم یا وصی برای افراد تحت سرپرستی .
6- فیش بانکی طبق تعرفه جاری نزد هر یک از شعب بانک ملی ایران بنام سازمان ثبت احوال کشور .
نکات مهم مربوط به رسیدگی درخواست تغییر سن و نحوه مراجعه
1- متقاضی برای اصلاح تاریخ تولد می بایست به دبیرخانه کمیسیون تشخیص سن اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه خود مراجعه و مدارک لازم را تسلیم و رسید آنرا دریافت نماید .
2- تاریخ تشکیل جلسه رسیدگی توسط دبیرخانه کمیسیون تشخیص سن محل صدور شناسنامه به خواهان ( متفاضی ) ابلاغ خواهد شد .
3- درخواست کننده ( خواهان ) مکلف است در وقت تعیین شده با در دست داشتن شناسنامه عکسدار در کمیسیون تشخیص سن حاضر شود .
4- در صورت عدم حضور خواهان چنانچه پرونده آماده برای اظهار نظر باشد کمیسیون تصمیم لازم را اتخاذ خواهد نمود و در غیر اینصورت درخواست وی رد می شود . لیکن خواهان می تواند درخواست مجدد به کمیسیون تسلیم نماید .
5- کمیسیون می تواند در صورت لزوم صاحب سند را جهت معاینه و تعیین سن به پزشکی قانونی معرفی نماید .
6- تصمیم کمیسیون تشخیص سن قابل اعتراض نخواهد بود .
7- تصمیم کمیسیون تشخیص سن به متقاضی ( خواهان ) ابلاغ می شود .
8- در صورت عدم مؤافقت کمیسیون با تغییر تاریخ تولد صاحب سند درخواست مجدد پذیرفته نخواهد شد .
9- اجرای تصمیم کمیسیون تشخیص سن در اسناد سجلی و شناسنامه مستلزم درخواست کتبی ( متقاضی ) خواهد بود .
